(Λουκ. στ΄ 31-36)
Εἶπεν ὁ Κύριος· καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως. Καὶ εἰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ τοὺς ἀγαπῶντας αὐτοὺς ἀγαπῶσι.
Καὶ ἐὰν ἀγαθοποιῆτε τοὺς ἀγαθοποιοῦντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ τὸ αὐτὸ ποιοῦσι. Καὶ ἐὰν δανείζητε παρ' ὧν ἐλπίζετε ἀπολαβεῖν, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί; καὶ γὰρ ἁμαρτωλοὶ ἁμαρτωλοῖς δανείζουσιν ἵνα ἀπολάβωσι τὰ ἴσα.
Πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀπελπίζοντες, καὶ ἔσται ὁ μισθὸς ὑμῶν πολύς, καὶ ἔσεσθε υἱοὶ ὑψίστου, ὅτι αὐτὸς χρηστός ἐστιν ἐπὶ τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς. Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστίν.
Εάν διαβάσουμε τα συγγράμματα των αρχαίων Ελλήνων σοφών, αλλά κι όλων των σοφών του κόσμου, θα δούμε πως θέλοντας να διατυπώσουν το δίκαιο, το πρέπον, το νόμιμο και το καλό έγραψαν πάρα πολλούς λόγους και κατασκεύασαν μακρούς διάλογους και βιβλία. Μερικές φορές πέτυχαν να πουν και να γράψουν σπουδαία πράγματα, αλλά και πολλές φορές έφεραν τους ανθρώπους σε σύγχυση. Πολλά απ’ αυτά που είπαν οι σοφοί, αντί να διαφωτίσουν τους ανθρώπους, τους έκαναν να σκοτισθούν περισσότερο.
Αντίθετα, ο θειότατος Λόγος του Θεού, ο Ιησούς Χριστός, όταν ήλθε πάνω στη γη και ενσαρκώθηκε, ξανάφερε στην επιφάνεια τον έμφυτο νόμο του ανθρώπου κι έκανε τη βούλησή μας αιτία του καλού ή του κακού, του νόμιμου ή του παράνομου, του δίκαιου ή του άδικου. Με λίγα λόγια είπε όλα εκείνα που χρειάζεται ο άνθρωπος. «Καὶ καθὼς θέλετε ἴνα ποιῶσιν ὑμὶν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως» (Λουκ. 6, 31) ή «γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστι» (6, 36). Πάνω στα λόγια αυτά του Κυρίου ας κάνουμε μερικές παρατηρήσεις.
Οι άνθρωποι ομοιάζουν με τον Θεό
Ένας μεγάλος ασκητής της Εκκλησίας μας, ο όσιος Νείλος, κάνει την ακόλουθη παρατήρηση: Όπως τα παιδιά με τους γονείς τους έχουν κοινούς χαρακτήρες, δηλ. έχουν ομοιότητες στο πρόσωπο και στο σώμα κι απ’ αυτές τις ομοιότητες καταλαβαίνουμε τίνος γιος είναι κάποιος, το ίδιο συμβαίνει και με τη συμπεριφορά ενός ανθρώπου. Από τα λόγια και τα έργα του καταλαβαίνουμε τίνος διδασκάλου είναι κάποιος μαθητής. Το ίδιο και ακόμη περισσότερο συμβαίνει με τους μαθητές του Χριστού, δηλ. τους Χριστιανούς. Οι πιστοί Χριστιανοί είναι μαθητές του αιώνιου Πατέρα˙ «ὅστις γὰρ ἂν ποιήση τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, αὐτός μου ἀδελφὸς καὶ ἀδελφὴ καὶ μήτηρ ἐστὶν» (Ματθ. 12,50). Αλλού πάλι λέγει˙ «μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῆ ὑμῶν τί φάγητε... οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων» (6, 25 και 32).
Ο Πατέρας μας ο ουράνιος, εφ’ όσον είμαστε παιδιά Του, θα μας φροντίσει. Έχουμε συγγένεια και οικείωση με τον Θεό. Αυτός είναι πατέρας μας και μεις παιδιά Του. Μέσα στο Ευαγγέλιο ο Κύριος μάς δείχνει τα σημάδια, για να γίνουμε παιδιά Του, εφ’ όσον βέβαια το θελήσουμε. «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷος εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδία» (Ματθ. 11, 29). Αφού ο Κύριος είναι πράος και ταπεινός και τα παιδιά Του οφείλουν να είναι έτσι. «Ἔσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι, ὥσπερ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς τέλειός ἐστιν» (5, 48). Ή αυτό που μας λέγει στο σημερινό ανάγνωσμα, δηλ. να γίνουμε οικτίρμονες (εύσπλαχνοι), γιατί και ο Θεός είναι τέτοιος (Λουκ. 6, 36).
Σε ποια μπορούμε να μιμηθούμε τον Θεό;
Ο ιερός Χρυσόστομος παρατηρεί πως δεν καλούμαστε απ’ τον Θεό να Τον μιμηθούμε στην παντοδυναμία, στη σοφία ή στα θαύματα, αλλά στην αγάπη, στην καλοσύνη, στην ευσπλαχνία. Ο Θεός είναι ο απόλυτα ελεήμων και εύσπλαχνος, αλλά και η εικόνα Του, που είναι ο άνθρωπος, ανάλογα με τη δύναμη που διαθέτει, δηλ. «συμμέτρους», μπορεί να μιμηθεί τον Θεό στην αγάπη προς τον πλησίον. Μπορούμε να συγχωρήσουμε τους εχθρούς μας κι εκείνους που μας έκαναν κακό. Η συγγένειά μας με τον Θεό φαίνεται σ’ αυτές τις καταστάσεις. Μπορούμε να μιμηθούμε τον Θεό στην ευσπλαχνία. Ο Θεός, κατά τους Πατέρες, επειδή είναι η πηγή της χάριτος, της αγάπης και της σοφίας, «πᾶσιν ἀδεῶς ταύτην (την χάριν) μεταδίδωσιν», τα δίνει όλα χωρίς φόβο και χωρίς να αδικήσει κανέναν. Αυτό μεταφράζεται ως εξής για μας: Όλοι οι άνθρωποι, μηδενός εξαιρουμένου, μπορούμε να ομοιάσουμε με τον Θεό ως προς την αγάπη και την ευσπλαχνία.
Η αμαρτία εμπόδιο ανάμεσα στον Θεό και τον άνθρωπο
Η αμαρτία μας έκανε μεγάλη ζημιά. Τη μεν αγάπη προς τον εαυτό μας την αύξησε, ενώ την αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον τη μείωσε. Έτσι καταντήσαμε μισάνθρωποι. Το κήρυγμα που έχει περιεχόμενο την αγάπη προς τους εχθρούς μας, θεωρείται αφέλεια. Η αγάπη είναι κατάσταση, σύμφωνα με την άποψη των πολλών, των ταπεινών ανθρώπων. Εάν δείξουμε αγάπη στους άλλους, κινδυνεύουμε να χαρακτηριστούμε χαζοί κι ασήμαντοι. Δεν μπορούν να πιστεύσουν οι άνθρωποι πως προάγονται με την καλοσύνη και την ευσπλαχνία. Όποιος έφθασε να προσεύχεται για τους εχθρούς του, έφθασε στην κορυφή των αρετών. «Ἀγάπης ἀνυποκρίτου τεκμήριον, ἀδικημάτων συγχώρησις», θα τονίσει ο άγιος Μάρκος ο ασκητής.
Αγαπητοί αδελφοί, αντί να φροντίζουμε να επιβληθούμε με τη δύναμη της εξουσίας και των όπλων, ας καλλιεργήσουμε την αγάπη προς τον πλησίον, για να ομοιάσουμε με τον Θεό και να κληρονομήσουμε τη Βασιλεία Του, που είναι κοινωνία αγάπης. Αμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου