Ο Ναός είναι γνωστός ως το αγίασμα του «Μπαλουκλί». «Μπαλούκ» στα τουρκικά σημαίνει ψάρι και η παράδοση μας λέει πως εκεί δίπλα στο αγίασμα, στις 23 Μαΐου 1453 μ.Χ. ένας καλόγερος τηγάνιζε ψάρια, όταν κάποιος του έφερε την είδηση πως πήραν την Πόλη οι Τούρκοι.
Ο καλόγερος απάντησε πως μόνο αν τα ψάρια που τηγάνιζε έφευγαν απ΄ το τηγάνι και έπεφταν μέσα στο αγίασμα θα πίστευε ότι έγινε κάτι τέτοιο. Και πραγματικά τα ψάρια ζωντάνεψαν και έπεσαν μέσα στην πηγή του αγιάσματος. Μέχρι σήμερα δε, μέσα στην δεξαμενή της Ζωοδόχου Πηγής διατηρούνται επτά ψάρια και μάλιστα σαν να είναι μισοτηγανισμένα απ΄ την μια πλευρά.
«Το πιο φημισμένο αγίασμα βρισκόταν εκτός των τειχών της πόλης, στο προαύλιο της τιμώμενης ορθόδοξης εκκλησίας της Θεοτόκου των Ιχθύων στο Μπαλουκλί, που είχε ιδρυθεί τον πέμπτον αιώνα.
Το 1453, ένας μοναχός τηγάνιζε ψάρια εκεί, όταν του ανακοίνωσαν πως η Πόλη θα κυριευθεί από τους Οθωμανούς. Αρνήθηκε να πιστέψει τα νέα, εκτός αν τα μισοτηγανισμένα ψάρια ξαναζωντάνευαν και πηδούσαν απ’ το τηγάνι πίσω στο πηγάδι.
Πράγματι πήδησαν, και τα μισομαυρισμένα ψάρια, που είχαν από θαύμα διατηρηθεί στη ζωή, επιδεικνύονταν στους επισκέπτες μέσα σ’ ένα πηγάδι, στο βάθος μιας σκάλας με πολλά σκαλοπάτια, μέχρι τον αιώνα μας.
Πολλοί πίστευαν πως όταν τα ψάρια θα τηγανίζονταν κι απ’ την άλλη, η Πόλη θα ξαναγινόταν χριστιανική.
Οικογένειες προσέρχονταν για να ικετέψουν τη Θεοτόκο των Ιχθύων να τους βοηθήσει ν’ αποκτήσουν ένα παιδί. Αν τελικά εκπληρωνόταν η επιθυμία τους, πλήρωναν στο μοναστήρι για εφτά χρόνια μια μικρή χρηματική συνεισφορά.
Άρρωστοι προσκυνητές έφταναν ξυπόλητοι μια φορά την εβδομάδα αναζητώντας γιατρειά. Μάτια, δόντια και χέρια από ασήμι πουλιόνταν στην αυλή του μοναστηριού για να εναποτεθούν στο κατάλληλο μέλος του σώματος των πασχόντων.
Όταν οι προσκυνητές έβλεπαν κανένα ψάρι στο πηγάδι, κραύγαζαν από χαρά. Οι ιερείς έχυναν κουβάδες νερού πάνω τους, για να πάρουν κάποια εισφορά. Μια εικόνα της Θεοτόκου των Ιχθύων περιφερόταν σε τακτά χρονικά διαστήματα ανά την πόλη, για να φέρει παρηγοριά σε όσους κείτονταν άρρωστοι στο κρεβάτι και να ευλογήσει τα νεόχτιστα σπίτια».
Στο περίβολο του ναού αυτού έστησε τις σκηνές του το 1424 ο Σουλτάνος Μουράτ Β”. Κατά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης ο ναός καταστράφηκε και το αγίασμα καλύφθηκε. Αργότερα όμως επετράπη στους Χριστιανούς να αποκαλύψουν το αγίασμα και να επανιδρύσουν μικρό προσκύνημα. Το 1732 οι Αρμένιοι προσπάθησαν να υφαρπάξουν το προσκύνημα πλην όμως οι Έλληνες χριστιανοί διέσωσαν το δικαίωμα της κατοχής τους. Το 1825 καταστράφηκε από τους γενίτσαρους και το 1827 ανευρέθηκε η Ιερά εικόνα της Θεοτόκου εικονιζόμενη υπέρ της Ζωοδόχου Πηγής. Μετά απ΄ αυτό το 1830 ο Σουλτάνος επέτρεψε την νέα ανοικοδόμηση (5η φορά) του Ναού όπως σήμερα διασώζεται, επί Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντίου Α΄ όπου καί εγκαινιάσθηκε μετά από πέντε χρόνια.
Σήμερα στην αυλή της Ζωοδόχου Πηγής βρίσκονται οι τάφοι των Οικουμενικών Πατριαρχών. Το δε αγίασμα βρίσκεται στον υπόγειο Ναό και αποτελείται από μαρμαρόκτιστη πηγή, το νερό της οποίας θεωρείται αγιασμένο. Απ” εδώ διαδόθηκε ο τύπος της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο. Είναι αξιοσημείωτο ότι ψηφιδωτή παράσταση της εικόνας σώζεται στον εσωνάρθηκα της Μονής της Χώρας.
ΤΟ ΠΕΡΙΦΗΜΟ ΨΗΦΙΔΩΤΟ ΤΗΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
Σε ανάμνηση των εγκαινίων του Ναού από τον Αυτοκράτορα Λέοντα η Εκκλησία καθιέρωσε την κατ΄ έτος εορτή της Ζωοδόχου Πηγής, την Παρασκευή της Διακαινήσίμου Εβδομάδας.
Επιμέλεια κειμένου Χώρα Του Αχωρήτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου